Γιατί το Ισραήλ και η Δύση διαλύονται ταυτόχρονα;.. Ο πολύ αγαπητός μας αρθρογράφος Alastair Crooke, πρώην Βρετανός διπλωμάτης, ιδρυτής και διευθυντής του “Φόρουμ Συγκρούσεων” με έδρα τη Βηρυτό, ΤΟΥΣ ΓΛΕΝΤΑΕΙ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ, με ξεκαρδιστικό τρόπο..
Ο Alon Pinkas, πρώην ανώτερος Ισραηλινός διπλωμάτης (καλά συνδεδεμένος με τον Λευκό Οίκο), λέει φωναχτά την “πραγματικότητα” για το Ισραήλ την οποία υπογραμμίζει ότι δεν μπορεί να κρυφτεί περαιτέρω:
“[Υπάρχουν τώρα] δύο [εβραϊκά] κράτη – με αντίθετα οράματα για το τι πρέπει να είναι το έθνος. Υπάρχει ένας ελέφαντας στο ισραηλινό δωμάτιο – και “όχι”: δεν είναι η κατοχή, αν και αυτή είναι η κύρια αιτία της”.
“Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι το Ισραήλ που διαιρείται σταδιακά αλλά αδυσώπητα [σε ένα υψηλής τεχνολογίας, κοσμικό, φιλελεύθερο κράτος] … και σε μια εβραϊκή υπερεθνικιστική θεοκρατία με μεσσιανικές, αντιδημοκρατικές τάσεις που ενθαρρύνουν την απομόνωση”.
“Ο σιωνισμός … έχει μεταμορφωθεί και μεταλλαχθεί μέσω του κινήματος των εποίκων και των ακροδεξιών ζηλωτών σε μια πολιτική κουλτούρα τύπου Μασάντα, βασισμένη στην ιδέα της λύτρωσης του αρχαίου βασιλείου στην πατρογονική γη. (Η Μασάντα ήταν μια λατρεία των Σικαριωτών το 73 μ.Χ.)”.
Και συνεχίζει:
“Στην ουσία, στο Ισραήλ μαίνεται ένας εμφύλιος πόλεμος. Δεν έχει φτάσει σε επίπεδα Γκέτισμπεργκ, αλλά ο βαθύς και ευρύς διχασμός γίνεται ολοφάνερα εμφανής. Τα δύο πολιτικά συστήματα αξιών απλώς δεν συμβιβάζονται. Το “πολεμάμε τους Άραβες (ή το Ιράν) για την ύπαρξή μας” παραμένει το μόνο κοινό νήμα, αλλά αποδυναμώνεται. Αυτός είναι ένας αρνητικός ορισμός της εθνικής ταυτότητας: ένας κοινός εχθρός και απειλή, αλλά πολύ λίγα από αυτά που μας ενώνουν όσον αφορά το είδος της κοινωνίας και της χώρας που θέλουμε να είμαστε”.
“Ακόμα και η πιο θεμελιώδης κοινή αφήγηση, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, αμφισβητείται πλέον με ορισμένες από τις βασικές αρχές και τους κατευθυντήριους άξονές της να αποτελούν πηγή πολιτικής διαμάχης”.
Φυσικά, μπορεί κανείς να καταλάβει από ποια πλευρά του χάσματος βλέπει τον κόσμο του ο Πίνκας – ωστόσο “πέρα και πάνω από τον προβληματισμό για την 7η Οκτωβρίου, υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι η “ενότητα”, το “ένα πεπρωμένο” και το “δεν έχουμε άλλη επιλογή και άλλη χώρα” έχουν γίνει ανούσια και κούφια κλισέ. Αντίθετα, όλο και περισσότεροι Ισραηλινοί και στις δύο πλευρές του χάσματος βλέπουν τη χώρα τους ουσιαστικά διαιρεμένη σε δύο διαφορετικές (μη συμφιλιώσιμες) οντότητες”.
Μήπως αυτό σας ακούγεται οικείο, αν και σε άλλο πλαίσιο;
Θα έπρεπε. Διότι είναι μια μεταφορά για το αμείλικτο χάσμα και στη Δύση. Ο πόλεμος στη Γάζα επιτάχυνε και όξυνε τους λανθάνοντες διχασμούς στο εσωτερικό της Δύσης. Και αυτό δεν μπορεί να κρυφτεί πλέον. Από τη μία πλευρά, υπάρχει ένα (ανελεύθερο) σχέδιο κοινωνικής μηχανικής που παριστάνει τον φιλελευθερισμό. Και από την άλλη, ένα σχέδιο ανάκτησης των “αιώνιων” αξιών (όσο ατελείς και αν είναι) που κάποτε βρίσκονταν πίσω από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή έχει καταστήσει σαφείς τους παραλληλισμούς μεταξύ των δύο πεδίων στη Δύση.
Και πάλι, οι παραλληλισμοί και οι ομοιότητες είναι δυσάρεστες: Όπως λέει ο Πίνκας: “Οι παραλληλίες και οι ομοιότητες είναι πολύ μεγάλες:
“το χάσμα είναι πραγματικό, διευρύνεται και γίνεται αγεφύρωτο. Τα πολιτικά, πολιτιστικά και οικονομικά χάσματα και ρήγματα αυξάνονται, συνοδευόμενα από τοξικό βιτριόλι που μεταμφιέζεται σε πολιτικό λόγο. Ακόμα και η πιο θεμελιώδης κοινή αφήγηση, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, αμφισβητείται πλέον, με ορισμένες από τις βασικές αρχές και τους κατευθυντήριους άξονές της να αποτελούν πηγή πολιτικής διαμάχης”.
Αναφέρεται στο Ισραήλ, αλλά το ίδιο ισχύει και στις ΗΠΑ, όπου οι βασικές αρχές του Συντάγματος (π.χ. η ελευθερία του λόγου) αποτελούν πηγή πολιτικής διαμάχης. Μιλάει επίσης για τον ισχυρισμό της Δεξιάς ότι το Τελ Αβίβ “είναι μια φούσκα”, αλλά προσθέτει: “Όσον αφορά τον ισχυρισμό περί φούσκας, έχουν δίκιο – αλλά η Νέα Υόρκη είναι φούσκα, το Παρίσι και το Λονδίνο είναι φούσκες” – γεωγραφικές, καθώς και ιδεολογικές φούσκες. Ωστόσο, ο Πίνκας δεν “καταλαβαίνει” το παράδοξο που δημιουργεί: Αυτός δεν είναι ο πυρήνας του προβλήματος; Οι “τεχνομανείς” μετρο-ελίτ της Αμερικής έναντι των υπολοίπων (δηλαδή της “υπερατλαντικής Αμερικής”); Οι φούσκες είναι το πρόβλημα, όχι κάτι που πρέπει να παραμεριστεί.
Σήμερα, δεκάδες χιλιάδες φοιτητές στη Δύση διαμαρτύρονται για τη συνεχιζόμενη σφαγή των Παλαιστινίων, ενώ οι θεσμικοί τοποτηρητές υποστηρίζουν πλήρως την εξόντωση της Χαμάς και κάθε “συνένοχου” αμάχου (η οποία επεκτείνεται από ορισμένους για να συμπεριλάβει όλους όσους ζουν στη Γάζα).
Οι δύο κοσμοθεωρίες δεν μοιράζονται καμία κοινή αντίληψη. Αντιπροσωπεύουν αντίθετα οράματα για το μέλλον – και για την ουσία των εθνών τους. Η 7η Οκτωβρίου ανατίναξε την ομοίωση του “status quo” στο Ισραήλ – και ταυτόχρονα, αποδιοργάνωσε την πολιτική τάξη στη Δύση – όπως και στο Ισραήλ.
Αυτό που είναι σημαντικό να κατανοήσουμε είναι ότι και τα δύο πολικά οράματα – αυτό της αμφισβητούμενης εθνικής “ιστορίας” και, δεύτερον, ενός κοινού μέλλοντος – είναι αυθεντικά για κάθε κοινότητα. Τα οράματα έχουν τη δική τους ξεχωριστή νομιμοποίηση. Αυτό σημαίνει ότι απλές πολιτικές διορθώσεις δεν θα ρευστοποιήσουν τα ασβεστοποιημένα zeitgeists. Κάθε κόμμα πρέπει πρώτα να αποδεχτεί τη νομιμότητα του “άλλου” (παραμένοντας σε διαφωνία) για να καταστεί δυνατή η πολιτική.
Ο Pinkas – ως μεταφορά – έχει ευρύτερη εφαρμογή: Αφού είπε ότι “υπάρχει ένας ελέφαντας στο ισραηλινό δωμάτιο – και όχι, δεν είναι η κατοχή – αν και αυτή είναι η κύρια αιτία της”, ο Πίνκας προσθέτει αργότερα στο κείμενό του ότι “το Ισραήλ δεν καταλαμβάνει μόνο έδαφος αλλά και περίπου 5 εκατομμύρια Παλαιστίνιους. Στην πραγματικότητα, εδώ και 57 χρόνια το Ισραήλ ζει σε έναν επαναλαμβανόμενο βρόγχο της έβδομης ημέρας του πολέμου των έξι ημερών. Αυτή η πραγματικότητα, η οποία στη δεκαετία του 1970 ονομάστηκε “παρατεταμένη προσωρινότητα”, έχει γίνει μόνιμο χαρακτηριστικό του πολιτικού και γεωπολιτικού οικοσυστήματος του Ισραήλ”.
Πρόκειται για ένα πλαίσιο που έχει γίνει η παγίδα του Ισραήλ.
Γιατί λοιπόν το Ισραήλ και η Δύση διαλύονται ταυτόχρονα; Λοιπόν, πρώτον, είναι επειδή έχουν γίνει τόσο διασυνδεδεμένοι σε επίπεδο δομών εξουσίας (τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη) σε σημείο που είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποιος έχει μεγαλύτερο βάρος μέσα σε αυτές τις δομές εξουσίας και τα μέσα ενημέρωσης: Το Τελ Αβίβ ή ο Λευκός Οίκος.
Αυτό σημαίνει αλληλεξάρτηση όσον αφορά τη διεθνή θέση του καθενός και, κατ’ επέκταση, ευπάθεια σε οποιαδήποτε κατάρρευση της παγκόσμιας θέσης.
Έτσι, ενώ η Δύση σήμερα αποφεύγει φαινομενικά την κυριολεκτική αποικιοκρατία των εποίκων (εκτός από αυτή που ασκεί το Ισραήλ), εντούτοις έχει ακολουθήσει μια μορφή αποικιοκρατίας που επιδιώκει την ενοικίαση, χρηματοδοτούμενη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή η διαδικασία έχει επίσης γίνει ένα μόνιμο πλαίσιο για το δυτικό πολιτικό και γεωπολιτικό οικοσύστημα.
Η συνέπεια είναι ότι, καθώς η αποικιοκρατία των εποίκων στη Γάζα κινείται έντονα και σκοτεινά στο προσκήνιο, η παγκόσμια πλειοψηφία βλέπει τόσο το Ισραήλ όσο και τη Δύση ως ρητά αποικιοκρατικές. Δεν γίνεται καμία διάκριση – η Τάξη Βασισμένη σε Κανόνες θεωρείται απλώς μια άλλη επανάληψη του αποικιοκρατικού οικοσυστήματος. Έτσι, τα γεγονότα στη Γάζα, μεταξύ άλλων, έχουν πυροδοτήσει ένα νέο κύμα αντιαποικιακού συναισθήματος σε όλο τον κόσμο.
Αποτελεί μια δυναμική η οποία, βρίσκοντας ισχυρή απήχηση μεταξύ των δυτικών φοιτητών διαδηλωτών (και μεταξύ πολλών από τους μεγαλύτερους), διασπά τις δυτικές ηγετικές δομές – απειλώντας την προσεκτικά επιμελημένη προετοιμασία για τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Τέλος, η στενή ενσωμάτωση των δύο συνδεδεμένων “δομών” έχει εισχωρήσει στο πνεύμα της εξωτερικής πολιτικής της Δύσης: Ακριβώς όπως η απάντηση του Ισραήλ στην 7η Οκτωβρίου ήταν να επιτεθεί στη “Χαμάς” και τη Γάζα, έτσι και η Δύση, βλέποντας το δικό της “οικοσύστημα ηγεμονίας” να αμφισβητείται από τη Ρωσία και την Κίνα, μιμείται το Ισραήλ βλέποντας τη στρατιωτική βία ως το κλειδί για τη δική της αποτροπή και την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία.
Ο πρόεδρος Πούτιν -προμηνύοντας τις σημερινές εντάσεις με τη Δύση- επέκρινε στο Μόναχο το 2007 σε μια καίρια ομιλία του αυτό που αποκάλεσε μονοπωλιακή κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών στις παγκόσμιες σχέσεις και τη “σχεδόν ανεξέλεγκτη υπερ-χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις”.
Θα μπορούσε να είχε πει το ίδιο για το Ισραήλ στο περιφερειακό πλαίσιο.
