Νοκ-άουτ για το ΝΑΤΟ: Μια νέα αφρικανική συμμαχία ξεκινάει μια επανάσταση στη γεωπολιτική της ηπείρου.. Γιατί η επιλογή της Μπουρκίνα Φάσο, του Μάλι και του Νίγηρα να αποχωρήσουν από την ECOWAS και να ιδρύσουν τη Συμμαχία των Κρατών του Σαχέλ ήταν προφανής
γράφει ο Dr. Franklin Nyamsi, συγγραφέας, ομιλητής, διδάκτωρ φιλοσοφίας, πρόεδρος του Ινστιτούτου Αφρικανικής Ελευθερίας, Μπαμάκο-Παρίσι- καθηγητής φιλοσοφίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αφρικής, Μπαμάκο.
Για πολλούς αιώνες, η Αφρική υπήρξε θέατρο φρικτών επιχειρήσεων, που σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν κυρίως από τις δυτικές δυνάμεις. Αυτές οι τρομοκρατικές επιχειρήσεις έχουν πάντα τον ίδιο συγκεκριμένο στόχο: τη λεηλασία των αφρικανικών ανθρώπινων, φυσικών και πολιτιστικών πόρων για την οικονομική, πολιτιστική και πολιτική ηγεμονία της Δύσης.
Τον 16ο αιώνα, η πρώτη μεγάλη συστηματική εγκληματική επίθεση που εξαπέλυσαν οι δυτικές δυνάμεις εναντίον της Αφρικής ήταν η οργάνωση του μαύρου δουλεμπορίου. Αποφασίζοντας ότι το μαύρο δέρμα ήταν ένα καλό κριτήριο για τη διάκριση μεταξύ ελεύθερων και σκλάβων σε ολόκληρο τον πλανήτη, οι δυτικές δυνάμεις δημιούργησαν ένα πρίσμα για τη θεώρηση της ανθρωπότητας μέσω απολύτως παράλογων και παράλογων βιολογικών αντιλήψεων. Ο Walter Rodney το εξηγεί με μεγάλη σαφήνεια στο δοκίμιό του How Europe Underdeveloped Africa,που δημοσιεύτηκε το 1972.
Στις αρχές του 19ου αιώνα, η Αφρική έπρεπε να αποκρούσει τις ίδιες δυτικές δυνάμεις σε μια δεύτερη μαζική επίθεση, αφού είχε ολοκληρωθεί η πρώτη καπιταλιστική συσσώρευσή τους, με την υποδούλωση εκατομμυρίων αφρικανών ανθρώπων. Η αποικιοκρατική εισβολή στην Αφρική από τη Γαλλία, τη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και το Βέλγιο έγινε μια μαζική εποχή εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Αφού οι Αφρικανοί πέτυχαν στον αγώνα τους κατά της αποικιοκρατικής κατοχής κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, κυρίως με τη βοήθεια του Ανατολικού Μπλοκ υπό την ηγεσία της ΕΣΣΔ και της Κίνας, εξαπολύθηκε μια τρίτη επίθεση κατά της Αφρικής: μια ψεύτικη διαδικασία αποαποικιοποίησης που έλαβε χώρα στις πρώην γαλλικές αποικίες. Από τη μία πλευρά, ο Γάλλος πρόεδρος Σαρλ Ντε Γκωλ, ο οποίος απελευθέρωσε τη χώρα του από τη ναζιστική κυριαρχία με τη βοήθεια αφρικανικών αποικιακών στρατευμάτων, αναγνώρισε επίσημα την αφρικανική ανεξαρτησία.
Από την άλλη πλευρά, ο ίδιος κύριος Ντε Γκωλ οργάνωσε ένα νεοαποικιακό σύστημα διατηρώντας τα γαλλικά στρατεύματα στην Αφρική. Η γαλλική Δυτική Αφρική χωρίστηκε σε δεκαπέντε χώρες και ο έλεγχος διατηρήθηκε από τη γαλλική κεντρική τράπεζα σε δεκαπέντε αφρικανικές οικονομίες μέσω του φράγκου CFA, ενός αποικιακού νομίσματος. Η Γαλλία υποστήριζε τους χειρότερους Αφρικανούς δικτάτορες ως επικεφαλής αυτών των κρατών και ήλεγχε τις αφρικανικές ιδέες μέσω του συστήματος αξιών και μέσων ενημέρωσης της Γαλλοφωνίας.
Λιβυκό ίχνος
Η γέννηση της ECOWAS (Οικονομική Κοινότητα Δυτικοαφρικανικών Κρατών) στις 28 Μαΐου 1975 συνέβη σε αυτό το πλαίσιο της συνεχιζόμενης κυριαρχίας. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο αναδιοργάνωνε την ηγεμονία του στην Αφρική μέσω του συστήματος της Κοινοπολιτείας, η Γαλλία δημιουργούσε το σύστημα Françafrique, μια μαφία γαλλικών και αφρικανικών πολιτικών ελίτ που στόχευε τα δικαιώματα και τις ζωές των αφρικανικών λαών. Δύο από τους κύριους δημιουργούς της ECOWAS το 1975, ο στρατηγός Yakubu Gowon της Νιγηρίας και ο στρατηγός Gnassingbe Eyadema του Τόγκο, ήταν πραξικοπηματίες υπό αγγλοαμερικανικό και γαλλικό έλεγχο.
De facto, η ECOWAS δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της μεγάλης δυτικής συμμαχίας, του ΝΑΤΟ. Όλες οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ συνεχίζουν να έχουν τα χέρια τους στις υποθέσεις της ECOWAS σήμερα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι αρχές και οι κανόνες του καταστατικού χάρτη της ECOWAS δεν έγιναν ποτέ σοβαρά σεβαστοί από τα μέλη της, ιδίως από εκείνα που συμμετέχουν στο ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων, τη Διάσκεψη των αρχηγών κρατών.
Ακολουθεί ένα παράδειγμα που καταδεικνύει την προφανή αδυναμία της ECOWAS. Όταν η Λιβύη δέχθηκε επίθεση το 2011 από το ΝΑΤΟ, η οποία οδήγησε στην πραγματική κατάληψη της χώρας από τις τρομοκρατικές δυνάμεις της Αλ Κάιντα και του ISIS, κανένας αφρικανικός πολιτικός οργανισμός δεν θεώρησε την επίθεση ως παραβίαση της αφρικανικής κυριαρχίας. Ακόμη καλύτερα, πολλοί Αφρικανοί ηγέτες της ECOWAS και της Αφρικανικής Ένωσης (AU) υποστήριξαν τη Δύση και το ΝΑΤΟ και επανέλαβαν την ψευδή αφήγηση του ΝΑΤΟ σχετικά με το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι. Προσποιήθηκαν ότι ο Καντάφι εκτελούσε τον ίδιο του το λαό και έτσι δικαιολογούσαν την επίθεση του ΝΑΤΟ.
Της επίθεσής τους κατά της Αφρικής ηγήθηκαν οι ΗΠΑ υπό τον Μπαράκ Ομπάμα, το Ηνωμένο Βασίλειο υπό τον Ντέιβιντ Κάμερον και η Γαλλία υπό τον Νικολά Σαρκοζί. Πώς μπορεί κανείς να καταλάβει ότι ορισμένες αφρικανικές κυβερνήσεις μπορούσαν αργότερα να δεχτούν τη λεγόμενη βοήθεια της ίδιας χώρας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στην Αφρική; Πώς μπορεί η Αφρική να δεχτεί τη συνεργασία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας με τους πυρομανείς πυροσβέστες της Δύσης;
«Όπως υποπτευόταν τότε – και φάνηκε αργότερα στα δημοσιευμένα ηλεκτρονικά μηνύματα της Χίλαρι Κλίντον – το ΝΑΤΟ ενήργησε για να εμποδίσει τον Καντάφι να ιδρύσει μια αφρικανική κεντρική τράπεζα με το δικό της νόμισμα που στηρίζεται σε χρυσό. Αυτός ο θεσμός θα αμφισβητούσε την ισχύ του δολαρίου και θα επέτρεπε τελικά στην Αφρική να ξεφύγει από τα αποικιοκρατικά δεσμά της» , γράφει η Ellen Brown, Αμερικανίδα συγγραφέας και δημόσια ομιλήτρια, ιδρύτρια και πρόεδρος του Public Banking Institute.
Όταν, μετά την επίθεση του ΝΑΤΟ, οι τρομοκρατικές οργανώσεις εισέβαλαν σε ολόκληρη τη ζώνη του Σαχέλ και συγκεκριμένα στο Μάλι, την Μπουρκίνα Φάσο, τον Νίγηρα, το Τσαντ, τη Νιγηρία και το Καμερούν, οι χώρες αυτές συνέχισαν να συνεργάζονται με το ΝΑΤΟ στην ΑΕ και στην ECOWAS, ενώ γνώριζαν σαφώς ότι το ΝΑΤΟ ήταν βαθιά αναμεμειγμένο στην αποσταθεροποίηση ολόκληρης της αφρικανικής ηπείρου.
Κύριες αρχές της Συμμαχίας των κρατών του Σαχέλ
Ο ηγέτης του Μάλι Assimi Goita, ο ηγέτης της Μπουρκίναμπ Ibrahim Traoré και ο ηγέτης του Νίγηρα Abdourahamane Tchiani είναι οι τρεις κληρονόμοι της παναφρικανικής ιδεολογίας στην Αφρική σήμερα. Η πολιτική τους δέσμευση εμπνέεται από τα έργα των μεγαλύτερων Αφρικανών στοχαστών, συμπεριλαμβανομένων των Kwame Nkrumah, Amilcar Cabral, Marcus Garvey, Franz Fanon, Cheikh Anta Diop, Theophile Obenga και πολλών άλλων. Αυτοί οι ηγέτες πιστεύουν ότι δεν υπάρχει ελπίδα για τους λαούς της Αφρικής αν δεν εξασφαλίσουν πρώτα την αφρικανική κυριαρχία και στη συνέχεια δεν δράσουν για να εκπληρώσουν αυτό το ακριβές όραμα για το πεπρωμένο της Αφρικής.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η δημιουργία της Συμμαχίας των Κρατών του Σαχέλ στις 16 Σεπτεμβρίου 2023 αποτελεί μια πραγματική επανάσταση στην αφρικανική γεωπολιτική. Το Μαλί, η Μπουρκίνα Φάσο και ο Νίγηρας αποφάσισαν να ξαναχτίσουν την αλληλεπίδραση στη Δυτική Αφρική με ριζικά διαφορετικές αρχές. Πρώτα απ’ όλα, οι τρεις ηγέτες κατέληξαν στον όρκο μέσα από επαναστατικές και εσωτερικές πολιτικές διαδικασίες στις χώρες τους. Η νομιμοποίησή τους δεν είναι εξωτερική, αλλά αποτέλεσμα μιας ενδογενούς κίνησης του λαού τους.
Στο Μάλι, ο ηγέτης Assimi Goita εμφανίστηκε στην κορυφή του κράτους μετά από μακρόχρονο αγώνα μεταξύ της πολιτικής κοινωνίας των πολιτών και του καθεστώτος του Ibrahim Boubacar Keita. Το σύστημα του Keita πολεμήθηκε από τον λαό του Μάλι για τη διαφθορά του, την εξάρτησή του από τη γαλλική και δυτική νεοαποικιοκρατία και την ανικανότητά του να ξεπεράσει την τρομοκρατία. Στην Μπουρκίνα Φάσο και στον Νίγηρα, τα καθεστώτα του Roch Christian Kabore και του Mohamed Bazoum αντιμετωπίστηκαν από τις κοινωνίες των πολιτών για τους ίδιους λόγους. Αυτή η διαδικασία αντίστασης των λαών της Δυτικής Αφρικής μπήκε μέσα στους στρατούς και έτσι εμφανίστηκαν ταυτόχρονα πατριωτικές, επαναστατικές και παναφρικανικές δυνάμεις σε όλα τα σώματα αυτών των αφρικανικών κοινωνιών.
Η Συμμαχία πρόκειται να δημιουργήσει μια νέα δυτικοαφρικανική γεωπολιτική που θα βασίζεται σε τρεις αρχές: την κυριαρχία, την ελευθερία επιλογής στρατηγικών εταίρων μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων και την υπεράσπιση των ζωτικών συμφερόντων των αφρικανικών λαών. Η κυριαρχία είναι αδύνατη χωρίς την ασφάλεια αυτών που αποφασίζουν. Έτσι, η ανακατάληψη των εδαφών των τριών χωρών από τους στρατούς τους αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα. Ταυτόχρονα, κυριαρχία σημαίνει λογοδοσία των ηγετών κάθε χώρας στον μοναδικό κυρίαρχο, τον λαό.
Η διαφοροποίηση της εταιρικής σχέσης σημαίνει ότι οι χώρες δεν θα πολεμούν την τρομοκρατία στην Αφρική, ενώ θα συνεργάζονται στο πεδίο του πολέμου με τις δυτικές δυνάμεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Συμμαχία εμπλέκεται σε βάθος στη στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική συνεργασία με τις μεγαλύτερες δυνάμεις του Παγκόσμιου Νότου ή του πολυπολικού κόσμου. Είναι σαφές ότι το πεπρωμένο της Συμμαχίας είναι να συμμετάσχει στη δυναμική οικοδόμηση των BRICS, αποφεύγοντας την κυριαρχία του δολαρίου και του ευρώ.
Τέλος, η Συμμαχία συμμετέχει πλήρως στον εσωτερικό διάλογο μεταξύ των ηγετών και του λαού του Μάλι, της Μπουρκίνα Φάσο και του Νίγηρα. Γι’ αυτό η Συμμαχία αυτοχρηματοδοτείται και εργάζεται σκληρά για να εξασφαλίσει την οικονομική και πολιτιστική συνεργασία, καθώς και την πολιτική ολοκλήρωση ως συνομοσπονδία κρατών.
Όταν η ECOWAS απείλησε να επιτεθεί στον Νίγηρα για την υπεράσπιση του παράνομου γαλλικού ελέγχου των στρατηγικών πόρων ουρανίου της χώρας, το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο σηκώθηκαν ενωμένες για να υπερασπιστούν τον Νιγηριανό γείτονά τους. Κατάλαβαν ξεκάθαρα ότι οι απειλές που αντιμετωπίζει ο Νίγηρας είναι οι ίδιες, με ρίζες στο δουλεμπόριο και την αποικιακή επιθετικότητα, καθώς και τη δυτική νεοαποικιακή κατοχή, εδώ και πολλούς αιώνες. Είναι αυτή η βαθιά μνήμη της κοινής τραγωδίας της αφρικανικής ιστορίας που αποτελεί το τσιμέντο της νέας αφρικανικής ανατολής της ευσυνειδησίας και της δικαιοσύνης.
Η διαφορά μεταξύ της ECOWAS και της Συμμαχίας των κρατών του Σαχέλ είναι προφανής. Ενώ η πρώτη έχει δείξει πολλές φορές την εξάρτησή της από τα δυτικά συμφέροντα και δυνάμεις, η δεύτερη εργάζεται ανοιχτά για μια κυρίαρχη και ισχυρή Αφρική, ελεύθερη στο μυαλό της, ελεύθερη στα χέρια της και ικανή να διαμορφώσει την ανανέωση της ελπίδας μεταξύ όλων των αφρικανικών εθνών. Πρέπει, ταυτόχρονα, να ρίξουμε μια ματιά στον δικό μας καθρέφτη. Το πιο δύσκολο μέρος του Αφρικανικού Αγώνα στον 21ο αιώνα, είναι να ανακτήσουμε την αφρικανική ιδιοφυΐα μέσα από μια κριτική μνήμη του εαυτού μας και να κρατήσουμε τα μάτια μας ανοιχτά με πολλή διαύγεια για να κατανοήσουμε την πραγματικότητα του παιχνιδιού των δυνάμεων αυτού του κόσμου.
