Μάτια ερμητικά κλειστά στο σκάνδαλο Balenciaga.. Το πρόβλημα στην πραγματικότητα δεν είναι τόσο οι φαντασιώσεις ανθρώπων που διευθύνουν μια εταιρεία που κατασκευάζει ρούχα για πλούσιους ανθρώπους. Το πρόβλημα είναι ότι οι δημοσιογράφοι το αφήνουν να περάσει έτσι, και πιάνουν δουλειά μόνο όταν η Κιμ Καρντάσιαν συγκινείται.
Κεντρική φωτο – Κατάστημα Balenciaga στη New Bond Street στις 2 Δεκεμβρίου 2022 στο Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο. © Photo by Mike Kemp/In Pictures via Getty Images
γράφει ο Matthieu Buge
Κάποιοι βιάζονται πολύ να εξηγήσουν και να απορρίψουν την αμφιλεγόμενη διαφήμιση της μάρκας μόδας με τα παιδιά και τα σεξουαλικά αρκουδάκια.. Το σκάνδαλο που προκλήθηκε από τις τελευταίες διαφημιστικές καμπάνιες της Balenciaga μπορεί να θεωρηθεί περιττό ή κατανοητό, αλλά το πραγματικό σκάνδαλο μπορεί να έγκειται στον τρόπο με τον οποίο το κάλυψαν ορισμένα μέσα ενημέρωσης.
Τον Νοέμβριο του 2022, η Balenciaga δημοσίευσε στο Instagram μια διαφημιστική καμπάνια στην οποία εμφανίζονταν παιδιά που κρατούσαν αρκουδάκια ντυμένα με εξοπλισμό BDSM, και μια άλλη στην οποία μια τσάντα βρίσκεται ανάμεσα σε χαρτιά που περιλαμβάνουν ένα κείμενο από μια γνωμοδότηση του Ανώτατου Δικαστηρίου στην υπόθεση Ashcroft v. Free Speech Coalition.
Η υπόθεση εξέταζε κατά πόσον οι νόμοι που απαγορεύουν την προώθηση της παιδικής πορνογραφίας ήταν σύμφωνοι με την Πρώτη Τροποποίηση. Η γαλλική εταιρεία πολυτελών ειδών ζήτησε συγγνώμη, διέγραψε τις αναρτήσεις μαζί με ολόκληρο τον λογαριασμό της στο Instagram και κινήθηκε νομικά εναντίον του σχεδιαστή των σκηνικών, υποστηρίζοντας ότι ήταν αποκλειστικά υπεύθυνος. Ωστόσο, έχουν ήδη αποσύρει την προσφυγή τους.
Το σκάνδαλο ήταν τόσο έντονο όσο και σύντομο. Ο κόσμος μπήκε στη διαδικασία να αναλύσει πιο προσεκτικά τις φωτογραφίες, εντοπίζοντας μάλιστα αυτό που ερμήνευσαν ως σχέδιο του διαβόλου, το όνομα του Βάαλ και έναν μανδύα «σατανιστικής λατρείας». Άλλοι εστίασαν στις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της σχεδιάστριας της Balenciaga, Lotta Volkova, οι οποίες προφανώς περιλαμβάνουν εικόνες που θυμίζουν τις αμφιλεγόμενες διαφημίσεις με τα αρκουδάκια, καθώς και αίμα και άλλο αμφισβητήσιμο περιεχόμενο (η Volkova έχει δηλώσει έκτοτε ότι δεν έχει συνεργαστεί με την Balenciaga από το 2017 και καταδικάζει την κακοποίηση παιδιών σε κάθε μορφή).
Ακόμη και η Kim Kardashian συγκινήθηκε, αν και δεν έφτασε στο σημείο να κόψει τους δικούς της δεσμούς με την Balenciaga. Όπως και με την υπόθεση Epstein-Maxwell, όλα τα στοιχεία υπάρχουν για να καταγγείλει το ευαισθητοποιημένο κοινό δυνατά την παιδική κακοποίηση από ισχυρούς ανθρώπους.
Θα πρέπει κανείς να δει ή να ξαναδεί το «Μάτια ερμητικά κλειστά», καθώς φαίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Και όχι μόνο επειδή η Nicole Kidman είναι το νέο πρόσωπο της Balenciaga. Η τελευταία ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ περιγράφεται συνήθως ως ένα απλό «ερωτικό ψυχολογικό δράμα», αλλά κρύβει πολλά περισσότερα. Πράγματι, ο ξαφνικός θάνατος του σκηνοθέτη άφησε την πόρτα ανοιχτή για βαθύτερες ερμηνείες. Η προσοχή του στη λεπτομέρεια ήταν τέτοια που είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι σκόπευε με κάποιο τρόπο να απεικονίσει την εμπορία παιδιών και τα κυκλώματα πορνείας που διοικούνται από ισχυρές ελίτ.
Τα αρκουδάκια είναι μια από τις λεπτομέρειες, φυσικά, αλλά υπάρχει και μια άλλη, πολύ λεπτή, που παραπέμπει στη βιομηχανία της μόδας. Προς το τέλος της ταινίας, στο άρθρο που διαβάζει ο χαρακτήρας του Τομ Κρουζ για τον ξαφνικό θάνατο μιας βασίλισσας ομορφιάς, βλέπουμε ότι είχε σχέση με κάποιον σχεδιαστή μόδας με το όνομα «Leon Vitali». Ο Leon Vitali ήταν παλιός φίλος του Κιούμπρικ στον πραγματικό κόσμο και δεν είχε καμία σχέση με τη μόδα. Ήταν όμως ο ηθοποιός που υποδυόταν τον τελετάρχη με τον κόκκινο μανδύα κατά τη διάρκεια ενός οργίου που είδε νωρίτερα ο χαρακτήρας του Κρουζ. Κατά ειρωνεία της τύχης, παίρνουμε αυτές τις πληροφορίες στην ταινία από μια εφημερίδα.
Εκτός από την κακογουστιά και τις αμφίβολες προθέσεις της Balenciaga, το πραγματικό σκάνδαλο έγκειται στην κάλυψη της υπόθεσης της πολυτελούς μάρκας από ορισμένα μεγάλα μέσα ενημέρωσης. Οι δημοσιογράφοι συνήθιζαν να ερευνούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ελίτ. Όχι πια. Είτε απεικονίζουν την καμπάνια ως «θεωρούμενη από ορισμένους ανθρώπους ως προσβλητική» είτε ως «πυροδοτούσα μια πύρινη λαίλαπα […] που τροφοδοτείται από ισχυρισμούς ότι η Balenciaga ανέχεται την εκμετάλλευση παιδιών», όπως έγραψαν οι New York Times.
Το αμερικανικό πρακτορείο συνεχίζει τονίζοντας τις συγγνώμες της μάρκας και την έκκλησή της να «συνεργαστεί με ομάδες υπεράσπισης που έχουν ως στόχο την προστασία των παιδιών» και αποκαλώντας τους ανθρώπους που εμπλέκονται σε σκάνδαλα «τρολ» ή υποστηρικτές του «QAnon». Η γαλλική εφημερίδα Le Monde έφτασε στο σημείο να πει ότι η Balenciaga ζει «εφιαλτικά Χριστούγεννα» και εξοργισμένη ο κόσμος διαδίδει ψεύτικες ειδήσεις. Κανείς δεν φάνηκε να αναρωτιέται καν γιατί η Balenciaga είχε ήδη αποσύρει τη νομική της δράση εναντίον του σκηνογράφου.
Ευτυχώς, το The Conversation ήταν εδώ για να εξηγήσει τι είναι το «shockvertizing«: «Οι στρατηγικές shockvertising επιτρέπουν στις διαφημίσεις να προβληθούν από εκατομμύρια δυνητικούς καταναλωτές, παρά το γεγονός ότι προβάλλονται για περιορισμένο μόνο χρονικό διάστημα πριν κατέβουν. Όπως αποδεικνύει η τρέχουσα διαμάχη της Balenciaga, ο τρόπος για να κάνεις την πληρωμένη διαφήμιση να δουλέψει πιο σκληρά είναι να την κάνεις να συζητιέται δωρεάν». Το κομμάτι του Conversation δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για τα παιδιά που χρησιμοποιούνται για να «σοκάρουν» τους ανθρώπους ή να αναγνωρίζει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα προϊόντα της Balenciaga.
Business as usual, προχωρήστε, δεν υπάρχει τίποτα να δείτε! Τρεις εβδομάδες μετά το σκάνδαλο, είναι σαν να μη συνέβη τίποτα. Και η γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos μπορεί άνετα να δημοσιεύσει ένα άρθρο με τίτλο «Το ηθικό αντικείμενο: Το παλτό του Balenciaga φτιαγμένο από μυκήλιο». Η αμφισβητήσιμη διαφήμιση με τα παιδιά είναι αρχαία ιστορία: Η Balenciaga σκέφτεται για το κλίμα!
Γιατί αυτές οι ιστορίες κρύβονται τόσο γρήγορα κάτω από το χαλί από τα μέσα ενημέρωσης; Το 1968, ο διάσημος Γάλλος σχεδιαστής Yves Saint Laurent δημοσίευσε ένα κόμικ με τίτλο «La Vilaine Lulu (Nasty Lulu)», το οποίο αφηγείται τη ζοφερή ιστορία ενός μικρού κοριτσιού που περνάει από δολοφονίες, αυνανισμό, παιδοφιλία, τελετουργικές θυσίες και βιασμούς (μπορεί κανείς εύκολα να ελέγξει το περιεχόμενό του στο Google). Εκείνη την εποχή, προκάλεσε τη δημόσια κατακραυγή.
Σήμερα, απεικονίζεται ως κριτική της σύγχρονης κοινωνίας από έναν πολύ ευαίσθητο δημιουργό. ΕΝΤΆΞΕΙ. Αυτό μπορεί να είναι. Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως δεν έχουν γίνει ποτέ μάρτυρες τελετουργικών θυσιών, δολοφονιών και βιασμών παιδιών. Φαίνεται ότι οι άνθρωποι που εργάζονται στη βιομηχανία της μόδας μοιράζονται κοινές αναφορές ή φαντασιώσεις.
Και οι δημοσιογράφοι δεν βλέπουν κανένα πρόβλημα σε αυτές. Αυτό είναι αρκετά ενδιαφέρον σε μια εποχή στην οποία οι σεξουαλικές καταχρήσεις και παραβάσεις καταγγέλλονται σε τέτοιο βαθμό που οι άνδρες διστάζουν όλο και περισσότερο να εμπλακούν σε φλερτ.
Το πρόβλημα στην πραγματικότητα δεν είναι τόσο οι φαντασιώσεις ανθρώπων που διευθύνουν μια εταιρεία που κατασκευάζει ρούχα για πλούσιους ανθρώπους. Το πρόβλημα είναι ότι οι δημοσιογράφοι το αφήνουν να περάσει έτσι, και πιάνουν δουλειά μόνο όταν η Κιμ Καρντάσιαν συγκινείται.
Matthieu Buge, εργάστηκε για τη Ρωσία για το περιοδικό l’Histoire, το ρωσικό κινηματογραφικό περιοδικό Séance και ως αρθρογράφος της εφημερίδας Le Courrier de Russie. Είναι συγγραφέας του βιβλίου Le Cauchemar russe («Ο ρωσικός εφιάλτης»).
Μετάφραση από το πρωτότυπο: Καταχανάς (Γ. Μεταξάς)
