Τρόμο προκαλούν τα ευρήματα γεωτρήσεων για την ποιότητα του νερού.. Αυτοί που υποτίθεται καίγονται για την υγεία μας και θέλουν να μας προστατεύσουν μέσω υποχρεωτικών ιατρικών πράξεων, αυτοί που καίγονται για το περιβάλλον και θέλουν να σκοτώσουν τις αγελάδες για να μην κλάνουν και να κλείσουν όλες τις ιδιωτικές γεωργικές επιχειρήσεις, αυτοί που έχουν συστήσει εγκληματική οργάνωση εναντίον της υγείας των ανθρώπων υποστηρίζοντας τις μεγάλες φαρμακευτικές επιχειρήσεις και τις τεράστιες βιομηχανίες, είναι αυτοί που μολύνουν τα νερά του πλανήτη… Πάμε να δούμε γιατί…
Καρκίνος, διατάραξη των ορμονικών επιπέδων, υπέρταση αναπτυξιακές διαταραχές σε παιδιά και προβλήματα γονιμότητας είναι μερικές από πιθανές παρενέργειες των «παντοτινών χημικών»…
Το νερό που τρέχει από σχεδόν τις μισές βρύσες στις ΗΠΑ περιέχει PFAS, ουσίες που χρησιμοποιούνται σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων και έχουν συνδεθεί με καρκινογένεση και άλλα προβλήματα υγείας, αποκαλύπτει έκθεση για λογαριασμό της αμερικανικής κυβέρνησης.
Οι PFAS, ή υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ενώσεις, είναι μια ομάδα χιλιάδων βιομηχανικών χημικών που δεν διασπώνται στον ανθρώπινο οργανισμό και το περιβάλλον και αποκαλούνται «παντοτινά χημικά».
Εδώ και δεκαετίες χρησιμοποιούνται ευρέως σε αντικολλητικά σκεύη, αδιάβροχα ρούχα, αντιπυρικές μονώσεις, κόλλες, ακόμα και συσκευασίες προϊόντων.
Καρκίνος, διατάραξη των ορμονικών επιπέδων, υπέρταση αναπτυξιακές διαταραχές σε παιδιά και προβλήματα γονιμότητας είναι μερικές από πιθανές παρενέργειες αυτών των ουσιών, αν και μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί αιτιακή σχέση.
Παντοτινά και πανταχού παρόντα
Τα αποτελέσματα των μετρήσεων στις ΗΠΑ έρχονται να προστεθούν σε πρόσφατη δημοσιογραφική έρευνα που εντόπιζε εκτεταμένη ρύπανση του περιβάλλοντος με PFAS και στην Ευρώπη.
Άλλες μελέτες έχουν ανιχνεύσει «παντοτινά χημικά» στο αίμα των περισσότερων ανθρώπων, ακόμα και στο νερό της βροχής.
Αυτό το μήνα, μεγάλες χημικές εταιρείες που είχαν δεχθεί βροχή αγωγών στις ΗΠΑ για ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα με «παντοτινά χημικά» συμφώνησαν σε αποζημιώσεις άνω των 10 δισ. δολαρίων στο πλαίσιο εξωδικαστικών διευθετήσεων.
Η μελέτη της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας USGS είναι η πρώτη που εξετάζει την παρουσία PFAS και σε ιδιωτικές γεωτρήσεις, πέρα από τις δημόσιες πηγές νερού. Το 45% των 716 πηγών νερού που εξετάστηκαν βρέθηκαν να περιέχουν τουλάχιστον μία PFAS, κατά μέσο όρο σε επίπεδα μερών ανά τρισεκατομμύριο.
Για δύο υποκατηγορίες των PFAS (PFOΑ και PFOS) η μέση συγκέντρωση υπερέβαινε το όριο των 4 μερών ανά δισεκατομμύριο που έχει προτείνει η αμερικανική Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας, με την τελική απόφαση να αναμένεται φέτος ή το 2024.
Οι αναλύσεις κάλυψαν ωστόσο μόνο 32 PFAS που είναι δυνατό να ανιχνευτούν με τις σημερινές μεθόδους, κάτι που σημαίνει ότι η παρουσία των παντοτινών χημικών στο νερό μπορεί να είναι ακόμα συχνότερο φαινόμενο.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η μόλυνση του νερού είναι συχνότερη κοντά σε βιομηχανικές μονάδες που παράγουν αυτά τα χημικά. Οι PFAS μπορούν να απομακρυνθούν από το νερό με φίλτρα ενεργού άνθρακα ή μεμβράνες αντίστροφης ώσμωση, όμως οι λύσεις αυτές είναι γενικά δαπανηρές.
Με σχεδόν 1,2 δισ. κλείνουν στόματα για τα «παντοτινά χημικά»
Τρεις εταιρείες παραγωγής χημικών στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν χθες Παρασκευή ότι θα καταβάλλουν σχεδόν 1,2 δισεκ. δολάρια για να αποφύγουν σειρά αγωγών επειδή μόλυναν πόσιμο νερό σε όλη τη χώρα με PFAS, τα λεγόμενα «παντοτινά χημικά» τα οποία συνδέονται με την εμφάνιση καρκίνου και άλλων ασθενειών στους ανθρώπους.
Σε ανακοίνωσή τους οι εταιρείες Chemours, DuPont de Nemours και Corteva (με δράση και στην Ελλαδα) επεσήμαναν ότι κατέληξαν σε αυτή «την επί της αρχής συμφωνία για να κλείσουν όλες οι προσφυγές που συνδέονται με καταγγελίες, σύμφωνα με τις οποίες πόσιμο νερό στα δημόσια δίκτυα διανομής νερού μολύνθηκε από PFAS». Συνολικά οι τρεις εταιρείες θα καταβάλλουν 1,185 δισεκ. δολάρια.
Οι υπερφθοροαλκυλιωμένες χημικές ουσίες (PFAS) δεν έχουν οσμή και γεύση ενώ είναι αόρατες. Έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και όταν εισέλθουν στο περιβάλλον μένουν εκεί για πάντα.
Εξάλλου, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, ο κολοσσός 3Μ υπέγραψε προκαταρκτική συμφωνία, βάσει της οποίας θα καταβάλλει τουλάχιστον 10 δισεκ. δολάρια, για να κλείσουν άλλες προσφυγές που έχουν υποβάλει εναντίον της πόλεις και κωμοπόλεις στις ΗΠΑ για μόλυνση πόσιμου νερού από PFAS.
Τα συνθετικά αυτά χημικά είναι τόσο διαδεδομένα που εντοπίζονται στο αίμα σχεδόν όλων των Αμερικανών, περιλαμβανομένων των νεογέννητων μωρών. Έως 200 εκατ. Αμερικανοί εκτίθενται στα PFAS μέσω του νερού της βρύσης, σύμφωνα με έκθεση του 2020.
Οι προσπάθειες καθαρισμού του νερού από τα PFAS εντάχθηκαν πέρυσι, αφού η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «πολύ χαμηλότερα επίπεδα (σ.σ. αυτών των χημικών) από όσο πιστευόταν αρχικά» μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στους ανθρώπους και ότι σχεδόν κανένα επίπεδο έκθεσης σε αυτά δεν είναι ασφαλές.
Επικίνδυνες χημικές ουσίες στο νερό και το έδαφος της Ευρώπης – Συνδέονται με ασθένειες
Οι ειδικοί χαρτογράφησαν αυτές τις υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS), οι οποίες περιλαμβάνουν περίπου 10.000 χημικές ουσίες που προέρχονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες (κυρίως είναι απόβλητα από βιομηχανίες) που μολύνουν νερό και έδαφος.
Δυο από αυτές τις ουσίες έχουν συνδεθεί με σοβαρά προβλήματα υγείας. Για παράδειγμά, το PFOA έχει συνδεθεί με καρκίνο των νεφρών και των όρχεων, θυρεοειδοπάθεια, υψηλή χοληστερόλη και υπέρταση. Το PFOS έχει συνδεθεί με αναπαραγωγικές, αναπτυξιακές, ηπατικές, νεφρικές και θυρεοειδικές παθήσεις.
Οι χημικές αυτές ουσίες έχουν βρεθεί σε περίπου 17.000 τοποθεσίες στην Ευρώπη. Από αυτές, χημικές ουσίες έχουν ανιχνευθεί σε υψηλές συγκεντρώσεις άνω των 1.000 νανογραμμαρίων ανά λίτρο νερού σε περίπου 640 τοποθεσίες και άνω των 10.000ng/l σε 300 τοποθεσίες.
Την ανησυχία του εξέφρασε στον Guardian, ο Crispin Halsall, χημικός περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. «Υπάρχει κίνδυνος τα ζώα να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά τα νερά και έπειτα να βρεθούν στο πιάτο μας».
Οι πιο επικίνδυνες περιοχές
Σύμφωνα με το χάρτη, το Βέλγιο έχει τα υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης, καθώς χημικές ουσίες βρέθηκαν στα υπόγεια ύδατα σε συγκεντρώσεις έως και 73 εκατ. ng/l κοντά σε εργοστάσιο στη Φλάνδρα.
Οι κάτοικοι των γύρω περιοχών έχουν ενημερωθεί να μην εκτρέφουν κότες ή να έχουν καλλιέργειες στα σπίτια τους. Το εργοστάσιο έχει υποσχεθεί να σταματήσει τη χρήση χημικών ουσιών μέχρι το τέλος του 2025.
Στην Ολλανδία, ένα βιομηχανικό ατύχημα έχει μολύνει εδάφη γύρω από το αεροδρόμιο Schiphol στο Άμστερνταμ, με αποτέλεσμα τα εδάφη να περιέχουν εξαιρετικά υψηλά επίπεδα PFOS. Ορισμένα αεροδρόμια και στρατιωτικές τοποθεσίες στη Γερμανία έχουν διαπιστωθεί ότι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα.
Στη Βρετανία τα υψηλότερα επίπεδα χημικών ουσιών βρέθηκαν στον ποταμό Wyre, πάνω από το Blackpool κια προέρχονται από εργοστάσιο. Τα ψάρια του ποταμού βρέθηκαν να περιέχουν υψηλά επίπεδα αυτών των τοξικών ουσιών.
Σύμφωνα με τον περιβαλλοντικό επιστήμονα στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, Ian Cousins, περιοχές με μετρήσεις άνω των 1.000ng/kg θα πρέπει να αξιολογηθούν “επειγόντως”, ώστε να μπορέσουν να αποκατασταθούν.
«Στις ιδιαίτερα μολυσμένες περιοχές, οι τοπικές αρχές θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα επίπεδα PFAS είναι ασφαλή στα τοπικά προϊόντα. Αλλιώς αν χρειάζονται εκστρατείες για την αποθάρρυνση της συχνής κατανάλωσης ψαριών, οστρακοειδών, αυγών ελευθέρας βοσκής …» είπε ο καθηγητής.
«Οι χημικές ουσίες όμως στα υπόγεια ύδατα είναι μεγάλο πρόβλημα, διότι αν αυτά τα υπόγεια ύδατα χρησιμοποιούνται στη γεωργία ή ως πηγή νερού, τότε αυτοί σημαίνει ότι έχετε PFAS στο πόσιμο νερό σας και είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθούν».
Ο χάρτης δείχνει ότι οι πηγές πόσιμου νερού στη Βρετανία έχουν μολυνθεί με χημικές ουσίες, αλλά οι εταιρείες ύδρευσης υποστηρίζουν ότι δεν φτάνουν στο ποτήρι των πολιτών καθώς επεξεργάζεται».
Προβλήματα στην υγεία ακόμα και σε χαμηλές συγκεντρώσεις
Τα στοιχεία που ελήφθησαν από τις εταιρείες ύδρευσης και την Υπηρεσία Περιβάλλοντος από τον Guardian και το Watershed δείχνουν ότι από το 2006 περίπου 120 δείγματα πηγών πόσιμου νερού βρέθηκαν να περιέχουν συγκεντρώσεις PFOS ή PFOA πάνω από το επίπεδο των 100ng/l – το σημείο στο οποίο οι κατευθυντήριες γραμμές της Υπηρεσίας Επιθεώρησης Πόσιμου Νερού (DWI) αναφέρουν ότι οι εταιρείες ύδρευσης πρέπει να λάβουν μέτρα για τη μείωσή τους προτού το προμηθεύσουν στα σπίτια των ανθρώπων. Μέχρι το 2009, το όριο των κατευθυντήριων γραμμών της DWI ήταν πολύ υψηλότερο, στα 3.000ng/l.
Τα κατευθυντήρια όρια για τα PFAS στο πόσιμο νερό είναι πολύ χαμηλότερα στις ΗΠΑ, όπου η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος έχει ορίσει ένα συμβουλευτικό όριο για την υγεία 0,004ng/l για το PFOA και 0,02ng/l για το PFOS. Στη Δανία, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος ορίζει ότι το πόσιμο νερό δεν πρέπει να περιέχει πάνω από 2ng/l για το άθροισμα των τεσσάρων PFAS.
Στο πόσιμο νερό τα όρια αυστηροποιούνται με τον καιρό καθώς αυξάνονται τα στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία, τονίζει η Rita Loch-Caruso, καθηγήτρια τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Βρίσκουμε επιπτώσεις στην υγεία σε όλο και χαμηλότερες συγκεντρώσεις», ανέφερε.
Ο χημικός και εμπειρογνώμονας PFAS Roger Klein δήλωσε ότι πιστεύει ότι «τα όρια για τις χημικές ουσίες στη Βρετανία είναι γελοία υψηλά με βάση τα τρέχοντα διεθνή πρότυπα» ενώ θεωρεί ότι η τεχνική που γίνεται για την αραίωση των ουσιών στο πόσιμο νερό είναι λανθασμένη καθώς δεν τα απομακρύνει εντελώς.
Μολυσμένα τα περισσότερα ποτάμια μέχρι το 2039
Αν και χιλιάδες περιοχές στην Ευρώπη με υψηλές συγκεντρώσεις χημικών ουσιών περιλαμβάνονται στον χάρτη, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου. Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος έχει παραδεχθεί ότι η χημική ουσία PFOS είναι πανταχού παρούσα στο περιβάλλον και ότι η παρουσία της PFOS στα ποτάμια θα σημαίνει ότι πολλά από αυτά δεν θα πληρούν τα πρότυπα ποιότητας των υδάτων μέχρι το 2039.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο ρυθμίζονται μόνο οι PFOS και PFOA. Στην ΕΕ, υπάρχει πρόταση να ρυθμιστούν οι PFAS ως μία κατηγορία, αντί να επιχειρείται η ανεξάρτητη αντιμετώπιση κάθε ουσίας. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων αναφέρει ότι περίπου 4,4 εκατ. τόνοι χημικών ουσιών θα καταλήξουν στο περιβάλλον τα επόμενα 30 χρόνια, εάν δεν ληφθούν μέτρα.
Φωτογραφία από Poor_photographer από το Pixabay
